786
/هنر قطعه ی گم شده ی پازل انقلاب/
مگر جامعهای میتواند بدون قصهنویسی باشد؟
هیچ بیانی نمیتواند تاریخ را مثل داستان و قصه بیان کند. وقتی درباره تاریخ با زبان غیرهنری حرف میزنیم، مثل این است که از فاصله 10 هزار پایی زمین، از شهری عکس برمیداریم. هیچ بیانی مثل بیان این کتاب معروف شولوخف، دُن آرام، نمیتواند انقلاب اکتبر را نشان بدهد. او مثلا فقط به یک منطقه قزاقنشین رفته و از آنجا قضایا را برای ما شرح داده است؛ اما همه روستاها، منطقه قزاقنشین است؛ فرق نمیکند.در سیبری هم قضیه همین است. او ماجرا را برای ما نقل میکند و ما از نزدیک انقلاب را میبینیم. آن کتاب گذر از رنجها... هم همینطور است... اینها جزییات را بیان میکنند. مگر جامعهای میتواند بدون قصهنویسی باشد؟ واقعا انقلاب جزو آن حوادثی است که جز با زبان هنری، اصلا قابل بیان کردن نیست.